عقل ،  از نظر لغت

 ۱ . عقل ، صاحب خود را از انجام دادن اعمال ناشایست، حفظ نموده و نگهدارى مى کند.

۲ . توجّه به معناى «إلجاء» در عقل؛ چرا که صاحب عقل، به آن پناه مى برد.

 ۳ . عقل، از عِقال، یعنى زانوبند شتر گرفته شده ، چون مانع جهل است.

شاهد بر این معنا، این روایت از پیامبر صلى الله علیه و آله است که فرموده: «العَقْلُ عِقال مِن الجهل».

 ۴ . عقل، موجب تثبیت و استقرار علوم در ذهن انسان مى شود، لذا به آن، جامع و نگه دارنده

 گفته مى شود، همان گونه که عِقال، در شتر، موجب ثابت ماندن و مانع از فرار او مى شود.

-------------------------------------------------------------------------------------

            دارالحدیث(پایگاه حدیث نت)/کتابخانه/

          کتاب:خرد گرائی درقرآن وحدیث :

 خردگرایی    hadith.net/n290-e570.html

  آفرینش خرد و نادانى      عوامل رُشد خرد       ترحّم بر نادانان

 آنچه مغز را قوى مى سازد              لشکریان خرد  و  نادانى

  گذاشتن هر چیزى بر جاى خود        انواع نادانان

                                             جاهلیت دیگر   

                     ---------------------------------------------------------------------------      

              ۱۲۱۳.امام باقر علیه السلام ( ـ در تفسیر آیه «مانند جاهلیت، خودآرایى و خودنمایى )

                     به زودى، جاهلیت دیگرى اتّفاق خواهد افتاد .

۱۲۱۴.پیامبر صلى الله علیه و آله :   میان دو جاهلیت برانگیخته شدم که

                                           دومین آن، بدتر از اوّلى است .                    

                      ---------------------------------------------------------------------------

سخن مترجم

 مقدمه

 درآمد

بخش اوّل : خرد

بخش دو : نادانى